در خريد ليزر دايود Diode دندانپزشكي به چه نكاتي بايد توجه كرد؟

دستگاه‌های لیزر Diode یکی از مفید‌ترین تجهیزات دندانپزشکی برای جراحی بافت‌های نرم هستند. و خاصیت عالی انعقاد خون، هم‌زمان با جراحی را دارند (۱). هسته فعال دستگاه‌های لیزر دایود از نوع نیمه هادی بوده و به طور معمول با طول موج ۸۱۰ تا ۹۸۰ نانومتر در بازار به فروش می‌رسند.

با خرید دستگاه لیزر دایود، نه تنها می‌توان جراحی بافت‌های نرم را با انعقاد خون هم‌زمان انجام داد. بلکه لیزرهای دایود خاصیت ضد باکتری داشته و از آن می‌توان در پیرادندان‌پزشکی (periodontal) نیز استفاده کرد. با وجود قیمت بسیار کمتر دستگاه‌های لیزر Diode نسبت به لیزرهای اربیوم و CO2، این لیزرها کاربرد وسیعی در دندان پزشکی دارد. و می‌توان از آن به عنوان منبع حرارتی در سفید کردن دندان و همچنین در لیزر درمانی کم توان نیز (LLLT) نیز استفاده کرد.

مطالعه بیشتر ⇔  لیزرهای اربیوم (ER-YAG) در دندان‌پزشکی

مطالعه بیشتر ⇔  لیزرهای دی اکسید کربن (CO2) در دندان‌پزشکی

به طور معمول دستگاه‌های لیزر دایود به صورت انتشار پیوسته (continues) می‌باشند. همچنین بیشتر آن‌ها امکان انتشار پالسی (Pulse mode) را نیز دارند. انتشار پیوسته لیزر Diode در جراحی بافت نرم دندان پزشکی استفاده می‌شود. و معمولاً انتشار پالسی زمانی که نیاز به کنترل بیشتر و دقیق‌تر باشد مورد استفاده قرار می‌گیرد (۲). هزینه و قیمت لیزرهای دایود انتشار پیوسته و پالسی تفاوت ناچیزی دارد. توصیه می‌شود که در هنگام خرید دستگاه لیزر دایود، حتماً به دارا بودن ویژگی انتشار پالسی دقت کنید.

دستگاه‌های لیزرهای دایود با طول موج ۶۳۵، ۶۷۰، ۸۱۰، ۸۳۰ و ۹۸۰ نانومتر در بازار موجود هستند (۳). اشعه لیزر دیود توسط بافت هدف جذب، بازتاب، عبور و یا پخش می‌شود. پارامترهای تأثیر گزار بر جذب اشعه لیزر دایود عبارتند از:

• طول موج و ترکیب بافت هدف: شکل ۱ نشان دهنده‌ی ضریب جذب آب، هموگلوبین، منالین (مواد موجود در بافت‌های نرم) و هیدروكسی آپاتیت (مواد موجود در بافت‌های سخت) در طول موج‌های مختلف نور می‌باشد. همان‌طور که مشاهده می‌کنید هموگلوبین و منالین در طول موج معمول دستگاه‌های لیزر دایود (۸۱۰ تا ۹۸۰ نانومتر) ضریب جذب بالایی دارند.

• زاویه تابش: برای به حداکثر رساندن ضریب جذب و برش سریع‌تر بافت هدف، لیزر دایود باید به صورت عمودی تابانده شود. با کاهش زاویه، ضریب جذب کاهش یافته و در نتیجه ضریب بازتاب افزایش می‌یابد. و باعث می‌شود که انرژی کمتری به بافت منتقل شده و سرعت برش کاهش یابد.
• فاصله و قطر لیزر : نور لیزر خاصیت همگرا و واگرایی دارد. و با تغییر فاصله لیزر از بافت هدف قطر نوک لیزر تغییر می‌کند. شکل ۲ نشان دهنده تأثیر فاصله لیزر بر قطر لیزر و سرعت برش و جذب بافت هدف می‌باشد. با افزایش فاصله لیزر از بافت هدف، قطر نوک لیزر بیشتر شده و چگالی انرژی، چگالی توان و سرعت برش کاهش می‌یابد.
• سرعت حرکت لیزر: پارامتر تأثیر گزار دیگر بر میزان انرژی منتقل شده به بافت هدف، سرعت حرکت لیزر می‌باشد. که با افزایش سرعت حرکت لیزر، حرارت و انرژی منتقل شده به بافت هدف کاهش می‌یابد. و باعث thermal relaxation می‌شود (۴(.

دستگاه‌های لیزر Diode به صورت پیوسته و پالسی در بازار موجود بوده و هر دو در دندانپزشکی کاربرد دارند. مد پیوسته در جراحی بافت‌های نرم و مد پالسی در فرنکتومی (frenectomy)، پالپتومی (pulpotomy)، پریودنتیت (Periodontitis) و ضد عفونی روت کانال‌ها در عصب کشی کاربرد دارد. مد پیوسته باعث افزایش میزان انرژی منتقل شده به بافت و در نتیجه برش سریع تر آن می‌شود. ولی این کار باعث عوارض و آسیب‌های حرارتی جانبی احتمالی می‌شود. با حرکت و برش سریع‌تر لیزر دایود می‌توان میزان حرارت منتقل شده و در نتیجه عوارض جانبی را کاهش داد. مد پالسی لیزرهای دایود با دو مشخصه تعریف می‌گردد: مدت زمان هر پالس که معمولاً در واحد میکروثانیه عنوان شده و تعداد پالس‌ها در هر ثانیه یا همان هرتز.

در هنگام خرید دستگاه‌ لیزر دایود (Diode) توجه داشته باید که مد پالسی این دستگاه‌ها ۲ مدل مختلف دارند: مدل Basic و مدل Current. مدل Basic مدت زمان و فرکانس ثابتی دارد. ولی در مدل Current می‌توان مدت زمان و فرکانس هر پالس را تغییر داد. همان‌طور که قابل پیش است، قیمت و هزینه دستگاه لیزر Diode مدل Current کمی بیشتر از قیمت و هزینه دستگاه لیزر دایود مدل Basic می‌باشد.

اشعه لیزر دایود توسط فیبرهای منعطف و به راحتی به بافت هدف منتقل می‌شود. قطر نوک لیزر و چگالی توان منتقل شده به بافت کاملاً به یکدیگر وابسته هستند. بنابراین در هنگام خرید دستگاه لیزر Diode توجه داشته باشید که لیزر با سری‌های مختلف دریافت نمایید. به عنوان مثال با کاهش قطر سر لیزر دایود می‌توان چگالی توان (مهم‌ترین پارامتر در تعیین سرعت برش بافت) و در نتیجه سرعت برش را افزایش و عرض برش را کاهش داد.

جهت اطلاع مهم‌ترین پارامتر در تعیین سرعت برش لیزرهای دایود در مد انتشار پیوسته چگالی توان می‌باشد (در مد پاسی چگالی انرژی). در نتیجه برای افزایش چگالی توان یا باید سری کوچک‌تر انتخاب کرد و یا توان لیزر دایود را افزایش داد.

در هنگام کار با بافت نرم به طور معمول دست شبیه به قلم‌مو حرکت می‌کند. و سری لیزر ۱ تا ۲ میلی متر از بافت نرم فاصله می‌گیرد (در نوع غیر تماسی). توصیه می‌شود که در طول جراحی سری لیزر را تمیز کنید. در غیر این صورت نوک لیزر کثیف و مسدود می‌گردد. در نتیجه دما بالا رفته و باعث کاهش کیفیت سری شده و در نهایت سری لیزر کارایی خود را از دست می‌دهد. به یاد داشته باشید که با افزایش سرعت حرکت لیزر انتقال انرژی به بافت هدف کاهش می‌یابد (۵).

با خرید و داشتن یک دستگاه لیزر دایود، چه کارهایی را می‌توانم در دندان پزشکی انجام دهم؟ در این بخش به این سؤال پاسخ داده خواهد شد.

یک نوع خاص از لیزرهای دایود (Diagnodent) با طول موج ۶۵۵ نانومتر وجود دارد که با خرید آن می‌توان پوسیدگی‌های دندانی را تشخیص داد. این نوع از لیزرهای دایود تنها برای تشخیص پوسیدگی بوده و کاربرد دیگری ندارد. در این روش نور لیزر به دندان تابانده شده و بازتاب نور فلورسنت اندازه‌گیری و بر اساس آن، میزان پوسیدگی نمایش داده می‌شود.

مطالعه بیشتر ⇔ تشخیص ۹۰ درصد پوسیدگی‌های دندان با لیزر

با خرید دستگاه لیزر دایود می‌توان فرنکتومی (frenectomy)، جراحی ضایعه هیپرتروفیک (Hypertrophic)، اپرکولکتومی (Operculectomy)، کانتورینگ لثه، آشکار کردن ایمپلنت نهفته و جراحی‌های پریودنتال را به آسانی انجام داد (۶). جراحی با لیزرهای دایود مزایای فراوانی نسبت به استفاده از تیغ جراحی داشته که از این موارد می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد.

• دقت بیشتر در برش بافت‌ها
• خونریزی بسیار کمتر و در نتیجه دید بهتر بافت‌ها به دلیل انعقاد خون آنی
• بهبود سریع زخم‌ها و کاهش ورم و آبسه
• نیاز کمتر به استفاده از بی حسی موضعی

مطالعه بیشتر ⇔جراحی و درمان عفونت لثه با لیزر

مطالعه بیشتر ⇔کانتورینگ زیبایی لثه با لیزر

مطالعه بیشتر ⇔کاربرد لیزر در ایمپلنت دندان

با دستگاه لیزر دایود می‌توان پاکت‌های پریودنتال و روت کانال را ضد عفونی کرد. فیبرهای اوپتیکی لیزرهای دایود تا ۳ میلی‌متر کمتر از apex وارد می‌گردد. و به آرامی و در مدت زمان ۱ دقیقه از هر کانال خارج می‌شود. طول موج لیزر دایود به خوبی توسط میکروارگانیسم‌ها جذب و کانال‌ها را ضد عفونی می‌کند (۲).

مطالعه بیشتر ⇔ روت کانال با لیزر

با خرید دستگاه لیزر Diode می‌توان از آن برای سفید کردن دندان‌ها استفاده کرد. توان لیزر دایود باید به‌اندازه‌ای باشد تا حرارت لازم برای فعال شدن ژل هایدروژن پروکساید را مهیا کند. ژل فعال شده در ساختار دندان نفوذ کرده و لکه‌ها و … را سفید می‌کند (توان معمول برای سفید کردن دندان در حدود ۲ وات است (۵).

مطالعه بیشتر ⇔  سفید کردن دندان‌ها با لیزر 

با خرید دستگاه‌های لیزر دایود می‌توان تمامی فعالیت‌های مربوط به جراحی بافت‌های نرم اورتودنسی را انجام داد. به عنوان مثال در فرنکتومی (frenectomy) و حذف بافت‌ها لثوی پوشاننده دندان به صورت خشک و بدون خون ریزی (۲).

مطالعه بیشتر  ⇔ کاربرد لیزر در اورتودنسی دندان‌ها

لیزر درمانی کم توان یا همان LLLT به صورت غیر مخرب و غیر حرارتی عملکرد سلول‌ها را تغییر می‌دهد. دستگاه‌های لیزر دایود به خاطر عمق نفوذ زیاد و ضریب جذب بالا، تنها لیزرهای هستند که در لیزر درمانی سرد مورد استفاده قرار می‌گیرند. LLLT باعث التیام سریع تر زخم‌ها، کاهش درد و … می‌گردد (۷).

مطالعه بیشتر  ⇔ لیزر درمانی سرد با لیزرهای دایود

نور مستقیم اشعه لیزر و یا حتی بازتاب آن از سطوح صاف باعث آسیب دیدگی چشم می‌شود. عینک مخصوص طول موج مورد استفاده توسط پزشک، بیمار و تمامی کسانی که در محل حضور دارند باید استفاده گردد. همچنین برای جلوگیری از تنفس بخارات بافت‌های تبخیر شده، باید از ماسک مخصوص استفاده گردد. در هنگام استفاده از لیزر دایود به یاد داشته باشید که مواد آتش زا در دسترس نباشد. زیرا تابش مستقیم و غیر مستقیم لیزر، می‌تواند باعث آتش سوزی این مواد گردد.

مطالعه بیشتر  ⇔ موارد ایمنی و مراقبت از دندان‌ها در دوران بارداری