عوارض کشیدن دندان عقل چیست؟ نکات مهم کشیدن دندان عقل بالا و پایین

کشیدن دندان عقل یک عمل دندانپزشکی بوده که در آن یک یا چند عدد از دندان‌های عقل بالا یا پایین حذف می‌شوند. اگر دندان شما پوسیده شده و یا فضای کافی برای رشد آن وجود ندارد، باید آن را بکشید. زیرا نکشیدن به موقع دندان عقل عوارض و خطرات زیادی داشته و می‌تواند باعث عفونت لثه و آسیب به دندان‌های مجاور شود. عوارض نکشیدن به موقع دندان عقل به قدری زیاد است که حتی با وجود سالم بودن این دندان، دندانپزشک توصیه می‌کند که آن را بکشید.

در ادامه به نشانه‌ها، دلایل، عوارض ، تفاوت‌ها و فعالیت‌های مجاز پس کشیدن دندان عقل خواهیم پرداخت.

مطالعه بیشتر  ⇔ قیمت و هزینه کشیدن دندان عقل

مطالعه بیشتر  ⇔ نکات مهم جراحی دندان عقل نهفته

دندان عقل سومین و آخرین دندان آسیاب بوده که فرد در سن ۱۷ تا ۲۵ سالگی در می‌آورد (۲ عدد در بالا و ۲ عدد در پایین). در برخی از افراد هرگز این دندان رشد نکرده و در برخی نیز به صورت کاملاً سالم و صحیح این دندان رشد می‌کند. در این موارد نیازی به کشیدن دندان عقل نبوده و نکشیدن آن عوارض خاصی به همراه ندارد.

ولی در بیشتر مواقع این دندان‌ها به صورت نهفته ، نیمه نهفته و یا حتی زاویه دار و کج رشد می‌کنند. کشیدن این دندان‌های عقل کاملاً ضروری بوده. و در صورت عدم اقدام به موقع عوارض جانبی از جمله عفونت لثه و پوسیدگی دندان‌های مجاور کاملاً محتمل است.

در صورت داشتن علائم زیر در دندان عقل بالا و یا پایین خود و برای پیشگیری از عوارض و پیامدهای بیشتر، حتماً اقدام به کشیدن دندان خود کنید:

• درد لثه و دندان
• گیر کردن مواد غذایی بین دندان و لثه
• عفونی شدن لثه و یا حتی استخوان زیر دندان
• پوسیدگی دندان
• آسیب دیدگی دندان‌های مجاور (پوسیدگی و فشردگی آن‌ها)
• رشد کیست‌های عفونی نزدیک دندان

مطالعه بیشتر  ⇔ درمان عفونت لثه با لیزر

بر سر کشیدن و یا نکشیدن دندان عقل سالم بین دندان‌پزشکان اختلاف وجود دارد. زیرا پیش‌بینی عوارض و پیامدهای احتمالی که در آینده ممکن است اتفاق بیفتد مشکل است. دلایل زیر کشیدن پیشگیرانه دندان عقل را توصیه می‌کند.

• دندان سالم نیز می‌تواند بیماری و عفونت ایجاد کند (مطالعه بیشتر  ⇔ درمان عفونت دندان عقل)
• اگر در آینده فضای کافی برای رشد دندان وجود نداشته باشد، شکافتن لثه و خارج کردن دندان مشکل‌تر است
• کشیدن این دندان در جوانی راحت‌تر است

دلیل ثابت بودن دندان‌ها در فک، گیر کردن آن‌ها در استخوان لثه است. در نتیجه هر چه استخوان لثه متراکم‌تر باشد. می‌توان انتظار داشت که کشیدن آن دندان سخت‌تر بوده و عوارض بیشتری داشته باشد. استخوان لثه فک بالا متراکم و قوی نیست و می‌توان آن را با فوم مقایسه کرد. ولی، استخوان لثه فک پایین قدرت و تراکم زیادی داشته و می‌توان آن را با چوب کاج مقایسه کرد.

با این توضیحات، به نظر شما کشیدن دندان عقل بالا عوارض بیشتری دارد یا دندان پایین؟ به دلیل تراکم و قدرت کمتر استخوان فک بالا، کشیدن دندان عقل بالا آسان‌تر بوده و عوارض کمتری به همراه دارد.

عوارض کشیدن دندان عقل بالا و پایین (حفره خشک)

حفره خشک دردناک و طاقت فرسا، از عوارض احتمالی کشیدن هر دندانی است. تحقیقات علمی نشان می‌دهد که احتمال وقوع حفره خشک برای تمامی دندان‌ها ۲% می‌باشد. ولی در کشیدن دندان عقل نهفته پایین ، احتمال این ضایعه دردناک به ۲۰% افزایش می‌یابد. دلیل این امر، تراکم و قدرت بالای استخوان فک پایین می‌باشد. که در اثر آن فشار و نیروی زیادی به استخوان و لثه بیمار وارد می‌شود. و احتمال حفره خشک افزایش می‌یابد. بنابراین از منظر احتمال وقوع حفره خشک، عوارض کشیدن دندان عقل بالا کمتر از دندان پایین است.

مطالعه بیشتر  ⇔ حفره خشک چیست؟

عوارض کشیدن دندان عقل بالا و پایین (تعداد تزریقات)

تعداد تزریقات مورد نیاز در کشیدن دندان عقل بالا و پایین کاملاً متفاوت است. با کاهش تعداد داروی بی‌حسی، عوارض جانبی مربوطه کاهش می‌یابد.

معمولاً برای بی حس کردن دندان بالا تعداد محدودی تزریق مورد نیاز است (۱ یا ۲ تزریق). عمق تزریقات کم بوده و درصد موفقیت بالای دارند. در نتیجه عوارض پس از کشیدن دندان عقل  بالا کم‌تر است. ولی در خصوص دندان پایین، موضوع کاملاً متفاوت است. برای دندان پایین، حداقل ۲ تزریق و به عمق ۲ سانت باید در لثه صورت بگیرد. دلیل این امر، وجود عصب‌های بیشتر این دندان بوده و در برخی موارد تا ۶ بار داروی بی حسی تزریق می‌شود.

عوارض کشیدن دندان عقل بالا و پایین (جاذبه و نزدیکی به اندام‌های حساس)

جاذبه: بعداً از کشیدن دندان عقل بالا و پایین در محل دندان حفره‌های خالی ایجاد می‌شود. این حفره‌ها محل مناسبی برای تجمیع ذرات غذا هستند. تجمیع بیش از حد باقی مانده غذا باعث افزایش عفونت، درد و زمان بهبود می‌شود. جاذبه باعث می‌شود که مواد غذایی بیشتری در دندان پایین تجمع کرده و باعث درد و عفونت بیشتری می‌شود.

نزدیکی به اندام‌های حساس: عوارض کشیدن دندان عقل نهفته پایین بیشتر از بالا است. زیرا دندان پایین به اندام‌های حساس (اعصاب اصلی و رگ‌های خونی) نزدیک‌تر است. برای جلوگیری از آسیب احتمالی به این اندام‌های حساس باید کار به آهستگی و دقت بیشتری انجام شود. ولی با افزایش مدت زمان کشیدن دندان و باز بودن بیشتر لثه، عوارض جانبی و درد دوره نقاهت نیز افزایش می‌یابد.

با وجود اینکه دندان بالا نیز حساسیت‌های خود را دارد. دقت و آهستگی بیش از حد مورد نیاز نبوده و کار راحت‌تر است. به طور معمول کشیدن دندان عقل بالا ۱ دقیقه طول می‌کشد. ولی کشیدن دندان پایین ۲۰ دقیقه زمان می‌برد. حال به این سؤال پاسخ دهید، عوارض کشیدن دندان عقل بالا بیشتر است یا پایین؟ قطعاً بالا

همان‌طور که اشاره شد، برای جلوگیری از عوارض احتمالی، قبل از کشیدن دندان عقل بالا و پایین از بی‌حسی استفاده می‌گردد. داروهای بی‌حسی به سه گروه کلی تقسیم می‌شوند:

بی‌حسی موضعی: این روش بی‌حسی که کاملاً مرسوم می‌باشد. و توسط تزریق داروی بی‌حسی به لثه صورت می‌گیرد. اگر از این آمپول ترس دارید، می‌توانید از دندانپزشک بخواهید که کمی لثه شمار را بی‌حس کند تا اصلاً متوجه تزریق نشوید.

بی‌حسی عمومی: در برخی مواد جراحی دندان ممکن است دندانپزشک با استفاده از تزریق وریدی یا استنشاق دارو شما را بی‌هوش کند. در این حالت دندانپزشک و گروه مربوطه به صورت مداوم علائم حیاتی از جمله دما، تنفس، ضربان و فشار شما را کنترل کرده و به خوبی از شما مراقبت خواهند شد.

مراحل کشیدن دندان عقل بالا و پایین

• برش احتمالی لثه جهت بیرون زدن و دیده شدن دندان و استخوان
• حذف احتمالی استخوان‌هایی که جلوی ریشه دندان را گرفته‌اند
• تکه تکه کردن احتمالی دندان جهت خارج کردن آسان آن
• کشیدن دندان
• پاک کردن محل دندان کشیده شده
• بخیه زدن احتمالی لثه در مواقع آسیب زیاد
• در نهایت قرار دادن گاز پانسمان جهت کنترل خونریزی و تشکیل لخته خونی جهت پیشگیری از عوارض جانبی پس از کشیدن دندان عقل

مطالعه بیشتر  ⇔ مراقبت های بعد از کشیدن و جراحی دندان عقل

اگر از بی‌حسی عمومی و بیهوشی استفاده شده باشد، بیمار به اتاق ریکاوری برده شده و اگر از بی حسی موضعی استفاده شده باشد، دوره ریکاوری از صندلی دندانپزشکی آغاز می‌شود.

عوارض پس از کشیدن دندان عقل بالا و پایین عبارت‌اند از:

خونریزی

خونریزی از عوارض احتمالی پس از کشیدن دندان عقل بالا و  پایین است. خونریزی کم در روز اول کاملاً عادی می‌باشد. حتماً به یاد داشته باشید که از تف کردن خون و مایع دهانی بپرهیزید. تف کردن باعث از بین رفتن لخته خونی و ایجاد حفره خشک دردناک می‌شود. قطعاً پس از کشیدن دندان، حفره خشک آخرین چیزی است که می‌خواهید تجربه کنید.

درد

از دیگر عوارض جانبی کشیدن دندان عقل درد است. با استفاده از داروهای مسکن معمولی و یا داروهای تجویز پزشکی می‌توان درد را کنترل کرد. در جراحی‌های سخت حذف استخوان و لثه (دندان‌های نهفته) قطعاً به داروهای مسکن بسیار قوی نیاز خواهید داشت. استفاده از کمپرس یخ در این مواقع بسیار مؤثر و مفید است.

تورم

تورم لثه از عوارض جانبی کشیدن دندان عقل بالا و پایین می‌باشد. برای جلوگیری از تورم لثه و کبودی احتمالی صورت بهتر است از کمپرس آب سرد استفاده کنید. تورم لثه معمولاً طی ۲ تا ۳ روز خوب می‌شود. ولی کبودی ممکن است تا ۱ هفته نیز باقی بماند.

فعالیت بدنی

بعد از جراحی، به مدت چند روز استراحت کنید. ولی می‌توانید از روز بعد به فعالیت عادی بازگردید. اکیداً توصیه می‌شود که از فعالیت‌های دشوار و سخت بپرهیزید. بخصوص از تکان‌ها و پریدن شدید کاملاً بپرهیزید. زیرا این کار می‌تواند باعث از بین رفتن لخته خونی و ایجاد حفره خشک شود.

نوشیدنی‌ها

بعد از کشیدن دندان عقل، مایعات زیادی بنوشید. در ۲۴ ساعت اول نوشیدنی‌های الکلی، کافئین دار و داغ ننوشید. در هفته اول به هیچ وجه از نی استفاده نکنید. زیرا این کار باعث خالی شدن لخته خونی و حفره خشک می‌شود.

غذاها

در ۲۴ ساعت اول تنها غذاهای آبکی بخورید. وقتی که آماده شدید می‌توانید از غذاهای نیمه آبکی و کمی سفت استفاده کنید. از خوردن مواد غذایی سخت، جویدنی، داغ و تند استفاده نکنید.

بهداشت دهان

در ۲۴ ساعت اول از مسواک زدن، تف کردن، نخ دندان کشیدن و استفاده از دهان‌شویه بپرهیزید. معمولاً می‌توانید پس از ۲۴ ساعت مسواک بزنید. در هنگام مسواک زدن، در نزدیکی دندان کاملاً احتیاط کنید. پس از ۲۴ ساعت اول، هر ۲ ساعت یک‌بار از آب نمک استفاده نمایید (حداقل به مدت ۱ هفته).

سیگار و تنباکو

اگر سیگاری هستید توصیه می‌شود که به مدت ۷۲ ساعت از آن استفاده نکنید. اگر از تنباکوی جویدنی استفاده می‌کنید، حداقل به مدت ۱ هفته آن را کنار بگذارید. استفاده از تنباکو باعث عفونت احتمالی و تأخیر در فرایند بهبود می‌شود.